Innowacje

Inicjatywa „200 lat”

Działanie polega na organizacji obchodów okrągłych rocznic osób starszych w gronie rodziny i najbliższych znajomych, sąsiadów, kolegów lub koleżanek z byłego zakładu pracy z udziałem mediów i towarzyszącym temu występom artystycznym. Innowacja wspiera przede wszystkim dwie grupy odbiorców – osoby starsze, zależne, zagrożone izolacją społeczną oraz szeroko rozumiane otoczenie sąsiedzkie tych osób – w tej grupie znajdują się takie instytucje jak: szkoły, ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe itp. To właśnie ich zadaniem jest dostrzeżenie w swoim środowisku osoby starszej i docenienie jej poprzez organizacje jubileuszu „200 lat” (to nie musi być okrągła rocznica urodzin). Opracowany model wdrażania obchodów „200 lat”, jest obecnie upowszechniany wśród potencjalnych użytkowników: organizacji pozarządowych, instytucji, rad osiedli i innych zainteresowanych oraz podręcznik „Inicjatywa 200 – krok po kroku”.

Ciepły telefon

Działanie polega na monitorowaniu przez wolontariusza stanu zdrowia i samopoczucia osób starszych za pomocą regularnego kontaktu telefonicznego. W razie zaistniałej potrzeby, chęci ze strony osoby starszej, wolontariusze również odwiedzają ich w domach. Działanie jest skierowane m.in. do osób starszych, które są samodzielne, ale którym doskwiera samotność i które potrzebują kontaktu z drugim człowiekiem. Praca wolontariuszy opiera się o regulamin, który dotyczy zakresu, sposobu oraz częstotliwości wsparcia. W przypadku uczestników nie posiadających aparatów telefonicznych umożliwiamy do nich dostęp. Łącznie w 2019 roku z w/w działania skorzystało 16 osób.

Przyjazny sąsiad

Federacja FOSa we współpracy z partnerami – Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Olsztynie, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Iławie, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Iławie oraz Stowarzyszeniem „Przystań” od 2014 roku prowadzi formę wsparcia sąsiedzkiego dla osób starszych pod nazwą Przyjazny Sąsiad (na podstawie porozumień o współpracy). Zadania partnerów to m.in. diagnoza, pomoc w rekrutacji osób starszych i sąsiadów udzielających pomocy. Wynagrodzenie osoby świadczącej pomoc wynosi około 170 zł brutto, jest ona zatrudniona na umowę zlecenie, w kilku przypadkach jest to współpraca w formie umowy wolontariatu bądź prac społecznie użytecznych. Przyjaznym sąsiadem może zostać osoba, która nie mieszka w najbliższym sąsiedztwie osoby starszej, jak student czy wolontariusz. W sporadycznych, uzasadnionych przypadkach może to być również dalszy członek rodziny. Wskazana jest sytuacja, gdy to sama osoba starsza wskazuje osobę do pomocy. Praca przyjaznych sąsiadów opiera się o regulamin, który dotyczy ram organizacyjnych działania, kryteriów, jakie winny spełniać osoby korzystające z pomocy sąsiedzkiej oraz osoby świadczące pomoc sąsiedzką, przebiegu rekrutacji, zakresu świadczonej pomocy, sposobie jej ustalenia i zasad realizacji, wsparcia edukacyjnego i środowiskowego. Przykładowy zakres obowiązków przyjaznego sąsiada: pomoc w przygotowaniu posiłków, pomoc w utrzymaniu czystości odzieży, pomoc w zaopatrzeniu w art. spożywcze i inne potrzebne w gospodarstwie domowym, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, załatwianiu wizyt lekarskich. Przed podpisaniem umowy świadczący i korzystający z pomocy sąsiedzkiej wspólnie z pracownikiem projektu lub przedstawicielem partnera (np. pracownikiem socjalnym) ustalają zakres świadczonego wsparcia. Zakres ten w wyniku obserwacji świadczącego i korzystającego z pomocy oraz w wyniku monitoringu procesu wsparcia może ulec modyfikacji. Prowadzone są szkolenia dla wolontariuszy i przyjaznych sąsiadów, utrzymywany jest z nimi stały kontakt. Osoba starsza dodatkowo korzysta z innych form wsparcia tj. udział w wydarzeniach społecznokulturalnych, teleopieki (ciepły telefon) oraz z pomocy socjalnej.

Inicjatywa Silver Sharing (ISS)

to międzynarodowa, nowatorska metoda pracy z osobami starszymi. Stanowi ona pomysł na całościowe podejście do aktywizacji i edukacji osób starszych. Pewnym wyróżnikiem jest tu postawienie na aktywność turystyczną, ruchową osób starszych. Polega na tym, że dwie (lub więcej) organizacje seniorskie z różnych regionów/krajów nawiązują współpracę. Każda z nich deleguje określoną grupę osób (np. po 10), które wyjeżdżają do organizacji partnerskiej. Korzystają z gościny członków tej organizacji, mieszkając w ich domach lub w hotelach (w zależności od zasobów finansowych, preferencji) wspólnie zwiedzając okolice, uczestnicząc w zaproponowanym programie kulturalnym, turystycznym. Następnie odbywa się rewizyta. Metoda ta stale się rozwija i ewoluuje.

Opiera się na trzech filarach:

I. Kapitał społeczny. To obszar aktywizacji obywatelskiej osób starszych, ich integracji oraz wzmocnienia organizacji seniorskich, jako zaplecza dla aktywności. Punktem wyjścia jest tu współpraca organizacji społecznych, czyli klubów seniora, Uniwersytetów III Wieku etc. To one podejmują decyzję o współpracy i pośrednio biorą odpowiedzialność, tudzież wskazują lub delegują osoby goszczące i wyjeżdżające, tym samym współtworzą program pobytu. Te same organizacje są jednocześnie gwarantem trwałości i współpracy na lata, polegającej nie tylko na dalszych wymianach, ale przede wszystkim na kolejnych wspólnych inicjatywach, np. projektach, spotkaniach artystycznych itd. Dzięki ich zaangażowaniu wzajemne kontakty mogą trwać i stale się rozwijać. Organizacje te są również gwarantem aktywności społecznej osób starszych.
II. Edukacja. Inicjatywa Silver Sharing stanowić ma podstawę do zdobywania wiedzy z zakresu elementów antropologii kulturowej, poprzez bezpośrednią korelację z na pozór odmienną kulturą, jej językiem, historią etc. W konsekwencji jednak Silver Sharing sprowadza się do otwartości na drugiego człowieka poprzez poznanie jego najbliższego otoczenia i uchylenie drzwi do własnego środowiska. Edukacja ma tu więc wymiar wielopoziomowy, obejmujący zagadnienia kulturowe, języki obce i inne. Bardzo ważny jest też wymiar indywidualny. To obszar motywacji do zmiany. Wyjazd do innego regionu, kraju, poznanie nowych osób i ich kręgu kulturowego, to często duża zmiana w życiu. Zmiana, która może motywować do dalszych podróży, do nauki, a w konsekwencji do aktywności. To także przestrzeń bardzo ważna dla człowieka w kontekście budowania jego więzi społecznych, przede wszystkim element ofiarowania osobie potencjalnie „obcej” zaufania. Budowanie więzi pomiędzy osobami, które wzajemnie się odwiedzają, nawiązują trwałe relacje.
III. Aktywność turystyczna, prozdrowotna. By umożliwić aktywność turystyczną osobom starszym, zwłaszcza tym, które dotąd rzadko z niej korzystały, należy pokonać wiele barier. Inicjatywa Silver Sharing umożliwia aktywną turystykę zarówno osobom dotąd mało aktywnym, jak i już doświadczonym turystom. Pokazuje jednocześnie, że turystyka może dać coś więcej niż tylko zwiedzanie czy odpoczynek. Może dać nowe spojrzenie, nowe znajomości – a kontakt z inną osobą jest jedną z największych wartości wśród aktywnych seniorów. Obszar ten obecnie się rozrasta, również do aktywności ruchowej i zdrowia.

FOSa dzieciom i seniorom

Doroczna akcja polegająca na organizowaniu prezentów gwiazdkowych dla najbardziej potrzebujących pomocy dzieci i seniorów, zwłaszcza dla tych mieszkających na terenach wiejskich. Co roku zbiórka rzeczy prowadzona jest w zaprzyjaźnionych instytucjach na terenie Olsztyna tj. Miejskiej Komendzie Policji, Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologiczna, Komendzie Wojewódzkiej Policji, Urzędzie Marszałkowskim, Urzędzie Miasta, Urzędzie Statystycznym, Wojewódzkim Urzędzie Pracy, Policealnym Studium Aktorskim im. Aleksandra Sewruka przy Teatrze im. Stefana Jaracza, Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, Miejskim Urzędzie Pracy, Olsztyńskiej Szkole Wyższej im. J. Rusieckiego, Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Janusza Korczaka – Wydział Nauk Humanistyczno-Społecznych. Akcję wspierają lokalne media TVP Olsztyn oraz Stowarzyszenie „Arka”.

W efekcie, w 2019 roku akcja objęto ponad 150 osób w trudnej sytuacji zgłoszonych przez organizacje członkowskie i partnerów Federacji Organizacji Socjalnych oraz osoby prywatne, którym los potrzebujących nie jest obojętny.